Viral Là Gì? Cách Tận Dụng Viral Trong Marketing Hiệu Quả

Viral là gì? Đây chắc chắn là câu hỏi mà bạn đã từng nghe qua, đặc biệt khi lướt mạng xã hội mỗi ngày. Từ “viral” đã trở thành một phần không thể thiếu trong thế giới truyền thông và marketing kỹ thuật số. Nó giống như một cơn sốt, có khả năng biến một nội dung vô danh trở thành tâm điểm chú ý chỉ sau một đêm. Nhưng bạn đã thực sự hiểu rõ bản chất của viral và cách nó hoạt động chưa?

Nhiều doanh nghiệp và nhà sáng tạo nội dung khao khát tạo ra những chiến dịch viral, nhưng không phải ai cũng biết công thức đằng sau sự thành công ấy. Tại sao một video lại có hàng triệu lượt xem, trong khi những video khác lại chìm vào quên lãng? Làm thế nào để một thông điệp lan tỏa mạnh mẽ như một loại virus, len lỏi vào từng ngóc ngách của cộng đồng mạng?

Đừng lo lắng, bài viết này của AZWEB sẽ là kim chỉ nam giúp bạn giải mã mọi thứ. Chúng tôi sẽ cùng bạn đi từ định nghĩa cơ bản “viral là gì“, phân tích những yếu tố cốt lõi tạo nên sự lan truyền, cho đến cách áp dụng nó một cách chiến lược vào hoạt động marketing. Hãy cùng khám phá hành trình biến những ý tưởng sáng tạo thành hiện tượng truyền thông bùng nổ nhé!

Viral là gì trong truyền thông và marketing?

Để tận dụng sức mạnh của viral, trước hết chúng ta cần nắm vững khái niệm và bối cảnh của nó. Hiểu rõ viral là gì sẽ giúp bạn định hình chiến lược đúng đắn, thay vì chỉ trông chờ vào may mắn. Đây không phải là một phép màu, mà là một hiện tượng có thể phân tích và học hỏi.

Định nghĩa thuật ngữ viral

Vậy chính xác thì viral nghĩa là gì? Thuật ngữ “viral” có nguồn gốc từ “virus”, mô tả một thứ gì đó có khả năng lây lan và nhân bản với tốc độ chóng mặt. Trong lĩnh vực truyền thông và marketing, viral được dùng để chỉ một nội dung (như video, hình ảnh, bài viết, hay một chiến dịch) được lan truyền một cách tự nhiên và nhanh chóng thông qua sự chia sẻ của cộng đồng mạng.

Sự khác biệt lớn nhất giữa nội dung viral và các dạng nội dung truyền thống nằm ở cơ chế phân phối. Nội dung truyền thống thường dựa vào ngân sách quảng cáo để tiếp cận khán giả, giống như việc bạn trả tiền để phát một TVC trên truyền hình. Ngược lại, nội dung viral lan tỏa chủ yếu nhờ vào sức mạnh của người dùng. Họ chia sẻ vì thấy nó thú vị, hữu ích, hoặc chạm đến cảm xúc của họ, tạo ra một làn sóng lan truyền tự nhiên (organic reach) với chi phí gần như bằng không.

Lịch sử và sự phát triển của viral marketing

Dù khái niệm viral trở nên phổ biến trong kỷ nguyên mạng xã hội, hình thức marketing truyền miệng này đã tồn tại từ lâu. Trước đây, nó có thể là những câu chuyện được kể lại, những email chuỗi được chuyển tiếp. Tuy nhiên, sự bùng nổ của internet và các nền tảng như YouTube, Facebook, và sau này là TikTok, đã đưa viral marketing lên một tầm cao mới.

Ngày nay, viral không chỉ là một hiện tượng ngẫu nhiên mà đã trở thành một phần quan trọng trong chiến lược marketing hiện đại. Nó giúp thương hiệu tăng nhận diện một cách đột phá, tiếp cận hàng triệu khách hàng tiềm năng mà không cần chi tiêu quá nhiều cho quảng cáo. Một chiến dịch viral thành công có thể mang lại hiệu quả mà các phương pháp truyền thống phải mất nhiều năm mới đạt được. Đối với các doanh nghiệp, đặc biệt là những doanh nghiệp vừa và nhỏ, đây là cơ hội vàng để tạo ra tiếng vang và cạnh tranh sòng phẳng trên thị trường số.

Nguyên nhân và cách thức nội dung trở nên viral trên mạng xã hội

Tại sao một số nội dung lại bùng nổ trong khi phần lớn còn lại thì không? Việc tạo ra nội dung viral không hoàn toàn là ngẫu nhiên. Nó dựa trên sự thấu hiểu sâu sắc về tâm lý con người và cơ chế hoạt động của các nền tảng mạng xã hội. Hãy cùng AZWEB phân tích những yếu tố then chốt này.

Các yếu tố giúp nội dung dễ lan truyền

Để một nội dung có khả năng viral, nó cần phải chạm đến một trong những yếu tố cốt lõi sau đây. Đây là những “chất xúc tác” khiến người xem không chỉ dừng lại để thưởng thức mà còn muốn chia sẻ ngay lập tức.

• Tính hấp dẫn về cảm xúc: Nội dung khơi gợi cảm xúc mạnh mẽ thường dễ lan truyền nhất. Đó có thể là niềm vui tột độ, sự ngạc nhiên, sự đồng cảm sâu sắc, hay thậm chí là sự phẫn nộ. Một câu chuyện cảm động về tình người hay một video hài hước khiến bạn bật cười sẽ có khả năng được chia sẻ cao hơn nhiều so với nội dung thông thường. Cảm xúc chính là động lực mạnh mẽ nhất thúc đẩy hành vi chia sẻ.
• Câu chuyện gây chú ý: Con người yêu thích những câu chuyện. Một nội dung được xây dựng dựa trên một cốt truyện lôi cuốn, có mở đầu, cao trào và kết thúc sẽ giữ chân người xem và khiến họ muốn lan tỏa nó. Câu chuyện có thể về một nhân vật vượt khó, một sự kiện bất ngờ, hay một thông điệp truyền cảm hứng.
• Sự mới lạ và độc đáo: Giữa một đại dương thông tin, sự khác biệt chính là chìa khóa. Nội dung của bạn có mang đến một góc nhìn mới, một ý tưởng độc đáo, hay một hình thức thể hiện chưa từng có? Sự mới lạ gây tò mò và kích thích người xem phải chia sẻ để cho người khác thấy “cái này hay ho chưa này!”.
• Giá trị thực tiễn: Nội dung cung cấp giá trị hữu ích, chẳng hạn như mẹo vặt cuộc sống, hướng dẫn giải quyết một vấn đề, hoặc kiến thức chuyên sâu được giải thích đơn giản, cũng có khả năng viral rất cao. Mọi người chia sẻ vì muốn giúp đỡ bạn bè và cộng đồng của mình.

Cách thức nội dung lan truyền nhanh chóng

Khi một nội dung đã có đủ các yếu tố hấp dẫn, nó cần một cơ chế để lan tỏa. Đây là lúc vai trò của mạng xã hội và cộng đồng được phát huy tối đa. Quá trình này giống như hiệu ứng quả cầu tuyết, bắt đầu từ những chia sẻ nhỏ và lớn dần lên.

• Cơ chế chia sẻ trên mạng xã hội: Các nền tảng như Facebook, TikTok, Instagram được thiết kế để tối ưu hóa sự tương tác. Mỗi lượt thích, bình luận, và đặc biệt là lượt chia sẻ, đều là một tín hiệu cho thuật toán rằng nội dung này đang được quan tâm. Thuật toán sẽ ưu tiên hiển thị nó cho nhiều người hơn, tạo ra một vòng lặp lan truyền mạnh mẽ. Nội dung càng dễ tương tác, khả năng viral càng cao.
• Vai trò của influencers và cộng đồng mạng: Một nội dung thường bắt đầu lan truyền trong một cộng đồng nhỏ trước khi bùng nổ. Khi nó được các “siêu lây lan” (super-spreaders) như người có ảnh hưởng (influencers), người nổi tiếng (KOLs), hoặc các trang tin tức lớn chia sẻ, tốc độ lan truyền sẽ tăng theo cấp số nhân. Những người này có lượng người theo dõi đông đảo và uy tín, giúp thông điệp của bạn tiếp cận đến một lượng khán giả khổng lồ chỉ trong thời gian ngắn. Tìm hiểu rõ hơn về influencer là gì để tận dụng hiệu quả nhất trong chiến dịch của bạn.

Tác động của nội dung viral đối với chiến dịch marketing và thương hiệu

Khi một nội dung trở nên viral, nó giống như một con dao hai lưỡi. Nếu được tận dụng đúng cách, nó có thể mang lại những lợi ích khổng lồ. Tuy nhiên, nếu không được kiểm soát, nó cũng có thể gây ra những rủi ro không lường trước được. Hiểu rõ cả hai mặt của vấn đề là điều kiện tiên quyết để xây dựng một chiến dịch marketing hiệu quả và bền vững.

Lợi ích khi nội dung trở nên viral

Những tác động tích cực của một chiến dịch viral thành công là điều mà mọi thương hiệu đều mơ ước. Nó có thể tạo ra một bước nhảy vọt cho doanh nghiệp của bạn.

• Tăng nhận diện thương hiệu (Brand Awareness): Đây là lợi ích rõ ràng nhất. Một video hay một hình ảnh viral có thể đưa tên tuổi thương hiệu của bạn đến với hàng triệu người chỉ trong vài ngày. Mức độ phủ sóng này vượt xa những gì các chiến dịch quảng cáo trả phí thông thường có thể làm được, giúp thương hiệu của bạn trở nên quen thuộc hơn trong tâm trí công chúng.
• Mở rộng phạm vi tiếp cận khách hàng tiềm năng: Nội dung viral phá vỡ giới hạn của tệp khách hàng mục tiêu ban đầu. Nó lan truyền đến những nhóm đối tượng mà bạn có thể chưa bao giờ nghĩ tới, mở ra những thị trường mới và cơ hội kinh doanh bất ngờ. Đây là cách hiệu quả để thu hút một lượng lớn người dùng tiềm năng vào phễu marketing của bạn. Xem chi tiết hơn về phễu marketing để quản lý khách hàng tiềm năng hiệu quả.
• Tăng uy tín và sự tin cậy: Khi một nội dung được nhiều người chia sẻ, nó tạo ra một hiệu ứng gọi là “bằng chứng xã hội” (social proof). Mọi người có xu hướng tin tưởng vào những gì được cộng đồng công nhận. Điều này giúp xây dựng hình ảnh một thương hiệu đáng tin cậy và được yêu mến.
• Chi phí hiệu quả: Sức mạnh lớn nhất của viral marketing nằm ở chỗ nó tận dụng sự lan truyền tự nhiên. Chi phí bạn bỏ ra để sản xuất nội dung có thể rất nhỏ so với hiệu quả truyền thông mà nó mang lại, giúp tối ưu hóa ngân sách marketing một cách đáng kể. Để hiểu thêm về cách giảm tối đa chi phí quảng cáo, bạn có thể tham khảo remarketing là gì.

Rủi ro và thách thức khi viral marketing không kiểm soát được

Bên cạnh những lợi ích to lớn, mặt trái của sự nổi tiếng cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ. Một khi nội dung đã được lan truyền, bạn gần như không thể kiểm soát được nó nữa.

• Nguy cơ truyền thông tiêu cực (Negative Virality): Nội dung có thể trở nên viral vì những lý do sai lầm. Một quảng cáo bị cho là phản cảm, một phát ngôn gây tranh cãi, hay một sai lầm trong sản phẩm có thể lan truyền chóng mặt, tạo ra một cuộc khủng hoảng truyền thông. “Tiếng xấu đồn xa” thường nhanh hơn cả tiếng tốt.
• Hiệu ứng ngược gây ảnh hưởng xấu đến thương hiệu: Đôi khi, thông điệp của bạn có thể bị hiểu sai hoặc bị cộng đồng mạng chế giễu. Hình ảnh thương hiệu mà bạn dày công xây dựng có thể bị tổn hại nghiêm trọng nếu nội dung viral đi chệch hướng so với giá trị cốt lõi hoặc bị gắn với những ý nghĩa tiêu cực.
• Sự chú ý ngắn hạn: Một nội dung viral có thể mang lại sự nổi tiếng tức thời, nhưng nó cũng có thể nhanh chóng bị lãng quên. Nếu thương hiệu không có chiến lược để duy trì sự quan tâm và chuyển đổi nó thành giá trị lâu dài, hiệu ứng viral sẽ sớm tan biến như bong bóng xà phòng.

Các vấn đề thường gặp khi xây dựng và quản lý nội dung viral

Việc tạo ra một nội dung viral đã khó, nhưng việc đảm bảo nó mang lại giá trị thực sự cho doanh nghiệp còn khó hơn. Nhiều thương hiệu đã trải qua cảm giác hụt hẫng khi chiến dịch của họ bùng nổ trên mạng xã hội nhưng lại không đạt được mục tiêu kinh doanh. Dưới đây là hai vấn đề phổ biến nhất mà bạn cần lưu ý.

Viral nhưng không phù hợp với thương hiệu

Đây là một trong những cái bẫy lớn nhất của viral marketing. Trong nỗ lực “đu trend” hoặc tạo ra một thứ gì đó thật sốc để gây chú ý, nhiều thương hiệu đã vô tình tạo ra những nội dung không hề liên quan đến bản sắc và giá trị cốt lõi của mình. Kết quả là, dù nội dung có lan truyền rộng rãi, nó cũng không mang lại lợi ích bền vững.

Hãy tưởng tượng một công ty luật uy tín, chuyên nghiệp lại đăng một video nhảy múa theo trend TikTok. Video đó có thể có hàng triệu lượt xem, nhưng nó lại gửi đi một thông điệp sai lầm về thương hiệu. Khách hàng tiềm năng có thể cảm thấy bối rối, thậm chí mất niềm tin vào sự nghiêm túc và chuyên môn của công ty. Vấn đề ở đây là sự nổi tiếng không đồng nghĩa với sự tôn trọng. Khi nội dung viral không tạo ra giá trị đúng với định vị thương hiệu, nó chỉ là một sự lãng phí tài nguyên, hoặc tệ hơn là làm tổn hại đến hình ảnh đã xây dựng bấy lâu.

Viral không kéo theo hiệu quả kinh doanh thực tế

Một vấn đề khác cũng không kém phần quan trọng là sự nhầm lẫn giữa các chỉ số phù phiếm (vanity metrics) và hiệu quả kinh doanh thực tế. Lượt xem, lượt thích, và lượt chia sẻ là những con số trông rất ấn tượng, nhưng chúng có thực sự giúp bạn bán được hàng hay không?

Sự khác biệt cốt lõi nằm ở chỗ: viral chỉ là phương tiện, không phải là mục đích cuối cùng. Một meme hài hước về thương hiệu của bạn có thể được chia sẻ khắp nơi, nhưng nếu nó không thúc đẩy người xem tìm hiểu về sản phẩm, truy cập website, hay đăng ký nhận tư vấn, thì hiệu quả kinh doanh gần như bằng không. Rất nhiều chiến dịch viral chỉ dừng lại ở việc tạo ra tiếng cười hoặc sự chú ý thoáng qua mà không có lời kêu gọi hành động (Call to Action) rõ ràng. Kết quả là, thương hiệu có thể “nổi tiếng” trong một tuần, nhưng doanh thu cuối tháng không hề thay đổi. Mục tiêu của marketing không phải là để được nhiều người biết đến, mà là để thúc đẩy hành động mang lại lợi ích kinh doanh. Để nâng cao chiến lược này, bạn có thể tìm hiểu thêm về campaign là gì.

Bí quyết tận dụng viral trong marketing để tăng hiệu quả quảng bá

Tạo ra nội dung viral không phải là một công thức chính xác, nhưng bạn hoàn toàn có thể tăng cơ hội thành công bằng cách tiếp cận một cách chiến lược. Thay vì chỉ trông chờ vào may mắn, hãy áp dụng những bí quyết sau đây để biến viral thành một công cụ marketing mạnh mẽ, phục vụ cho mục tiêu của doanh nghiệp. Đây là cách AZWEB tư vấn cho các khách hàng của mình khi xây dựng sự hiện diện trực tuyến.

• Xác định mục tiêu rõ ràng và đối tượng phù hợp: Trước khi bắt đầu, hãy tự hỏi: “Tại sao tôi muốn nội dung này trở nên viral?”. Mục tiêu của bạn là tăng nhận diện thương hiệu, thu thập khách hàng tiềm năng, hay thúc đẩy doanh số? Việc xác định rõ mục tiêu sẽ giúp bạn định hình nội dung và thông điệp một cách chính xác. Đồng thời, hãy nghiên cứu kỹ đối tượng mục tiêu của bạn. Họ là ai? Họ quan tâm điều gì? Điều gì khiến họ vui, buồn, hay ngạc nhiên? Nội dung chỉ có thể lan truyền khi nó chạm đúng vào tâm lý của người xem.
• Tạo nội dung độc đáo, dễ chia sẻ và gắn kết với cảm xúc: Đây là trái tim của mọi chiến dịch viral. Nội dung của bạn cần phải nổi bật giữa đám đông. Hãy đầu tư vào chất lượng sản xuất, tìm kiếm một góc nhìn mới lạ, và đừng ngại thể hiện sự sáng tạo. Quan trọng hơn, hãy kể một câu chuyện có khả năng khơi gợi cảm xúc mạnh mẽ. Và đừng quên, hãy đảm bảo nội dung dễ dàng được chia sẻ chỉ với một cú nhấp chuột, đặc biệt là trên các thiết bị di động.
• Hợp tác với KOLs, influencers để khuếch đại hiệu quả: Thay vì chờ đợi nội dung tự lan truyền, hãy chủ động “mồi lửa”. Hợp tác với những người có ảnh hưởng (KOLs/Influencers) trong lĩnh vực của bạn là một cách cực kỳ hiệu quả để đưa nội dung đến với lượng lớn khán giả một cách nhanh chóng. Hãy chọn những người có tệp người theo dõi phù hợp với thương hiệu của bạn để đảm bảo tính xác thực và hiệu quả của chiến dịch.
• Theo dõi, đo lường và phản hồi nhanh để duy trì hiệu ứng viral: Công việc của bạn không kết thúc sau khi đăng tải nội dung. Hãy sử dụng các công cụ phân tích để theo dõi mức độ lan truyền, phản ứng của cộng đồng, và các chỉ số quan trọng khác. Quan trọng hơn, hãy tích cực tham gia vào cuộc trò chuyện. Trả lời bình luận, tương tác với người dùng, và lắng nghe phản hồi sẽ giúp bạn duy trì “sức nóng” và điều hướng cuộc thảo luận theo hướng có lợi cho thương hiệu.
• Không nên lạm dụng viral ngắn hạn, cần kết hợp với chiến lược dài hạn: Viral marketing rất hấp dẫn, nhưng nó không nên là nền tảng duy nhất của chiến lược marketing. Hãy xem nó như một chất xúc tác, một cú hích mạnh mẽ trong một kế hoạch tổng thể. Sự thành công bền vững đến từ việc xây dựng một thương hiệu có giá trị, cung cấp sản phẩm/dịch vụ chất lượng, và duy trì mối quan hệ tốt với khách hàng. Một trang web chuyên nghiệp do AZWEB thiết kế, cùng với dịch vụ hosting ổn định, chính là nền tảng vững chắc để bạn đón nhận và chuyển đổi lượng truy cập khổng lồ từ các chiến dịch viral.

Kết luận

Qua bài viết này, hy vọng bạn đã có một cái nhìn toàn diện và sâu sắc hơn về “viral là gì“. Chúng ta đã cùng nhau khám phá rằng viral không phải là một hiện tượng may rủi, mà là kết quả của sự sáng tạo, thấu hiểu tâm lý và một chiến lược thông minh. Đó là một công cụ truyền thông cực kỳ mạnh mẽ, có khả năng đưa thương hiệu của bạn đến với hàng triệu người với chi phí tối ưu. Từ việc khơi gợi cảm xúc, kể những câu chuyện lôi cuốn, cho đến việc tận dụng sức mạnh của cộng đồng mạng, mỗi yếu tố đều đóng một vai trò quan trọng trong việc tạo nên một hiện tượng lan truyền.

Tuy nhiên, hãy luôn nhớ rằng viral là con dao hai lưỡi. Nếu được sử dụng đúng cách, nó sẽ tạo ra ảnh hưởng tích cực và thúc đẩy tăng trưởng vượt bậc. Ngược lại, nếu thiếu sự chuẩn bị và kiểm soát, nó có thể mang lại những rủi ro không đáng có. Chìa khóa thành công nằm ở việc gắn kết nội dung viral với giá trị cốt lõi của thương hiệu và mục tiêu kinh doanh dài hạn.

Giờ là lúc bạn áp dụng những kiến thức này vào thực tế. Đừng ngần ngại thử nghiệm những ý tưởng mới, đo lường hiệu quả và học hỏi từ cả thành công lẫn thất bại. Hãy bắt đầu xây dựng những chiến dịch marketing sáng tạo để nâng cao hiệu suất quảng bá và đưa thương hiệu của bạn lên một tầm cao mới. Nếu bạn cần một nền tảng website vững chắc để sẵn sàng cho những đợt bùng nổ traffic, đội ngũ chuyên gia tại AZWEB luôn sẵn lòng đồng hành cùng bạn.

Bùi Mạnh Đức

AZWEB Team

Hơn 10+ năm kinh nghiệm trong lĩnh vực thiết kế website và SEO, với hơn 200+ dự án thành công.