Tác giả: Bùi Mạnh Đức 
0 
49 
Copy Link
Bookmark
Bạn đã bao giờ tự hỏi website là gì của đối thủ được xây dựng bằng công nghệ gì chưa? Hay đơn giản là bạn muốn biết trang web của mình đang chạy trên nền tảng nào để dễ dàng quản lý và tối ưu? Việc xác định ngôn ngữ lập trình và ngôn ngữ hiển thị của một website là một kỹ năng cơ bản nhưng vô cùng quan trọng đối với bất kỳ ai làm trong lĩnh vực quản trị web, SEO hay marketing. Khi không biết rõ công nghệ đằng sau, bạn có thể gặp khó khăn trong việc bảo trì, nâng cấp, hay thậm chí là lựa chọn chiến lược SEO không phù hợp. Điều này không chỉ gây lãng phí thời gian mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả hoạt động của website. Bài viết này sẽ hướng dẫn bạn các phương pháp đơn giản và nhanh chóng nhất để kiểm tra một trang web được viết bằng ngôn ngữ gì, từ việc xem mã nguồn HTML5 là gì đến sử dụng các công cụ trực tuyến chuyên dụng.
Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu:
- Cách kiểm tra thẻ meta ngôn ngữ trong mã nguồn HTML.
- Sử dụng các công cụ trực tuyến để xác định ngôn ngữ website.
- Phân biệt giữa ngôn ngữ lập trình và ngôn ngữ hiển thị.
- Lợi ích của việc biết ngôn ngữ website đối với quản lý và SEO.
- Những lưu ý và vấn đề thường gặp khi kiểm tra.
Cách kiểm tra thẻ meta ngôn ngữ trong mã nguồn HTML
Một trong những cách nhanh chóng và cơ bản nhất để xác định ngôn ngữ hiển thị của một trang web là xem trực tiếp trong mã nguồn HTML của nó. Đây là phương pháp không cần cài đặt thêm công cụ nào và cho kết quả khá tin cậy về ngôn ngữ mà website muốn giao tiếp với người dùng và công cụ tìm kiếm.
Khái niệm thẻ meta ngôn ngữ
Thẻ meta ngôn ngữ thực chất là một thuộc tính được khai báo ngay trong thẻ <html> mở đầu của mọi trang web. Thẻ này có cú pháp là <html lang="...">, trong đó giá trị bên trong dấu ngoặc kép là mã ngôn ngữ theo tiêu chuẩn ISO 639-1 (ví dụ: “vi” cho tiếng Việt, “en” cho tiếng Anh).
Vai trò của thẻ này cực kỳ quan trọng. Đối với trình duyệt, nó giúp xác định đúng phông chữ cần hiển thị, bật tính năng kiểm tra chính tả, và đề xuất dịch trang cho người dùng nếu ngôn ngữ của họ khác với ngôn ngữ trang web. Đối với các công cụ tìm kiếm như Google, thuộc tính lang giúp chúng hiểu rõ nội dung trang web đang hướng đến đối tượng sử dụng ngôn ngữ nào, từ đó phân phối kết quả tìm kiếm chính xác hơn đến đúng người dùng ở các khu vực địa lý khác nhau.
Hướng dẫn kiểm tra thẻ meta ngôn ngữ trên trình duyệt
Bạn có thể dễ dàng tìm thấy thẻ này chỉ với vài thao tác đơn giản trên bất kỳ trình duyệt nào như Chrome, Firefox, hay Cốc Cốc. Quy trình thực hiện rất dễ dàng và không đòi hỏi kiến thức kỹ thuật phức tạp.
Các bước thực hiện như sau:
- Truy cập vào trang web bạn muốn kiểm tra.
- Nhấp chuột phải vào bất kỳ vị trí nào trên trang và chọn “View Page Source” (Xem nguồn trang) hoặc sử dụng tổ hợp phím tắt
Ctrl + U. - Một tab mới chứa toàn bộ mã nguồn HTML của trang sẽ hiện ra.
- Tại tab này, bạn hãy nhìn vào dòng đầu tiên hoặc một trong những dòng đầu tiên. Bạn sẽ thấy thẻ
<html>. Hãy tìm thuộc tínhlangtrong thẻ này.
Ví dụ, nếu bạn kiểm tra một trang web tiếng Việt, bạn sẽ thấy một dòng mã tương tự như sau: <html lang="vi">. Điều này khẳng định rằng ngôn ngữ chính của nội dung trên trang này được xác định là tiếng Việt. Ngược lại, một trang web tiếng Anh sẽ có thẻ là <html lang="en">. Việc kiểm tra này cung cấp thông tin nền tảng về cách website đang “giao tiếp” với thế giới kỹ thuật số.
Sử dụng công cụ trực tuyến để xác định ngôn ngữ website
Nếu việc xem mã nguồn có vẻ hơi kỹ thuật, bạn hoàn toàn có thể sử dụng các công cụ trực tuyến để tự động hóa quy trình này. Những công cụ này không chỉ cho bạn biết ngôn ngữ hiển thị mà còn cung cấp một cái nhìn sâu hơn về công nghệ và ngôn ngữ lập trình tạo nên website.
Các công cụ phổ biến và cách dùng
Ngày nay, có rất nhiều tiện ích mở rộng (extension) cho trình duyệt và các website chuyên dụng giúp bạn “soi” công nghệ của một trang web chỉ bằng một cú nhấp chuột. Dưới đây là một số công cụ phổ biến và hiệu quả nhất.
- Wappalyzer: Đây là một trong những công cụ phổ biến nhất. Sau khi cài đặt extension cho trình duyệt, bạn chỉ cần truy cập vào website muốn kiểm tra, biểu tượng của Wappalyzer trên thanh công cụ sẽ hiển thị các công nghệ mà trang web đó đang sử dụng, từ hệ quản trị nội dung (CMS) như CMS là gì như WordPress, ngôn ngữ lập trình như PHP, cho đến các thư viện JavaScript như React.
- BuiltWith: Tương tự Wappalyzer, BuiltWith cung cấp một báo cáo cực kỳ chi tiết về toàn bộ “ngăn xếp công nghệ” của một website. Bạn có thể dùng extension hoặc truy cập trực tiếp website của BuiltWith và dán URL vào để phân tích. Nó không chỉ cho biết ngôn ngữ lập trình mà còn cả nhà cung cấp hosting, công cụ phân tích, và nhiều hơn nữa.
- WhatRuns: WhatRuns cũng là một lựa chọn tuyệt vời với giao diện thân thiện. Nó giúp bạn nhanh chóng xác định framework, công cụ phân tích, phông chữ, và ngôn ngữ lập trình mà một trang web đang dùng.
- Google Translate: Mặc dù không phải là công cụ phân tích công nghệ, Google Translate lại rất hữu ích trong việc xác định ngôn ngữ hiển thị của nội dung. Khi bạn dán một đoạn văn bản hoặc URL vào, nó sẽ tự động nhận diện ngôn ngữ gốc một cách chính xác.
Cách sử dụng các công cụ này rất đơn giản. Hầu hết chúng đều có dạng extension, bạn chỉ cần cài đặt vào trình duyệt và chúng sẽ tự động phân tích mỗi khi bạn truy cập một trang mới.
Ưu và nhược điểm của việc sử dụng công cụ trực tuyến
Sử dụng các công cụ tự động mang lại nhiều lợi ích nhưng cũng đi kèm một vài hạn chế bạn cần lưu ý.
Ưu điểm:
- Nhanh chóng và tiện lợi: Bạn có thể nhận được kết quả chỉ sau vài giây mà không cần kiến thức về lập trình.
- Thông tin toàn diện: Các công cụ này cung cấp một bức tranh tổng thể về công nghệ, không chỉ giới hạn ở ngôn ngữ lập trình.
- Dễ sử dụng: Giao diện trực quan giúp người dùng không chuyên về kỹ thuật cũng có thể dễ dàng thao tác.
Nhược điểm:
- Độ chính xác không phải lúc nào cũng tuyệt đối: Một số website sử dụng các biện pháp bảo mật để che giấu công nghệ nền tảng, khiến các công cụ này nhận diện sai hoặc không thể nhận diện.
- Giới hạn với website phức tạp: Với các trang web được xây dựng trên kiến trúc microservices hoặc sử dụng các công nghệ quá mới, công cụ có thể không nhận diện được hết các thành phần.
- Phụ thuộc vào bên thứ ba: Hiệu quả của công cụ phụ thuộc vào cơ sở dữ liệu và thuật toán của nhà phát triển.
Nhìn chung, công cụ trực tuyến là một phương pháp tuyệt vời để có cái nhìn tổng quan ban đầu, nhưng để chắc chắn hơn, bạn nên kết hợp với việc kiểm tra mã nguồn.
Phân biệt các loại ngôn ngữ trên website
Một trong những nhầm lẫn phổ biến nhất là không phân biệt được giữa ngôn ngữ lập trình (programming language) và ngôn ngữ hiển thị (content language). Hiểu rõ sự khác biệt này là chìa khóa để quản lý và tối ưu website một cách hiệu quả.
Ngôn ngữ lập trình backend và frontend
Một trang web được cấu thành từ hai phần chính: frontend và backend, mỗi phần sử dụng những ngôn ngữ lập trình khác nhau.
- Frontend (Giao diện người dùng): Đây là tất cả những gì bạn nhìn thấy và tương tác trên trình duyệt. Nó giống như phần nội thất và sơn tường của một ngôi nhà. Các ngôn ngữ chính của frontend bao gồm:
- HTML: Xây dựng cấu trúc và các thành phần cơ bản của trang (văn bản, hình ảnh, tiêu đề).
- CSS: Định hình phong cách, màu sắc, bố cục cho các thành phần HTML.
- JavaScript: Tạo ra các yếu tố tương tác, hiệu ứng động, và xử lý logic phía người dùng.
- Backend (Phía máy chủ): Đây là phần “não bộ” ẩn sau của website, xử lý logic, tương tác với cơ sở dữ liệu và thực hiện các yêu cầu từ người dùng. Nó giống như hệ thống điện, nước và nền móng của ngôi nhà. Các ngôn ngữ backend phổ biến bao gồm:
- PHP: Ngôn ngữ rất phổ biến, là nền tảng của các CMS như WordPress, Joomla.
- Python: Mạnh mẽ và linh hoạt, thường đi kèm với các framework như Django, Flask.
- Java: Thường được sử dụng trong các hệ thống lớn, website doanh nghiệp.
- Node.js: Cho phép chạy JavaScript ở phía máy chủ, rất phổ biến cho các ứng dụng thời gian thực.
- Ruby: Nổi tiếng với framework Ruby on Rails, giúp phát triển ứng dụng nhanh chóng.
Các công cụ như Wappalyzer hay BuiltWith sẽ giúp bạn xác định các ngôn ngữ lập trình này.
Ngôn ngữ hiển thị (ngôn ngữ nội dung) và ngôn ngữ lập trình
Sự khác biệt giữa hai loại ngôn ngữ này rất rõ ràng nhưng thường bị bỏ qua.
- Ngôn ngữ lập trình: Là ngôn ngữ mà máy tính (máy chủ và trình duyệt) sử dụng để xây dựng và vận hành trang web. Người dùng cuối thường không nhìn thấy hay tương tác trực tiếp với nó.
- Ngôn ngữ hiển thị (ngôn ngữ nội dung): Là ngôn ngữ mà con người sử dụng để đọc và hiểu nội dung trên trang web (ví dụ: tiếng Việt, tiếng Anh, tiếng Pháp). Ngôn ngữ này được khai báo bằng thẻ
<html lang="...">và là yếu tố cốt lõi ảnh hưởng đến trải nghiệm người dùng và SEO.
Một trang web có thể được lập trình bằng PHP (ngôn ngữ lập trình) nhưng nội dung lại được hiển thị hoàn toàn bằng tiếng Việt (ngôn ngữ hiển thị). Việc xác định đúng ngôn ngữ hiển thị giúp công cụ tìm kiếm xếp hạng trang web của bạn cho các truy vấn bằng ngôn ngữ đó, đồng thời giúp người dùng có trải nghiệm tốt nhất. Phân biệt rõ ràng hai khái niệm này sẽ giúp bạn đưa ra các quyết định chính xác hơn trong việc phát triển nội dung và tối ưu hóa kỹ thuật.
Lợi ích của việc biết ngôn ngữ website trong quản lý nội dung và SEO
Việc xác định chính xác ngôn ngữ lập trình và ngôn ngữ hiển thị không chỉ là một bài tập kỹ thuật mà còn mang lại những lợi ích chiến lược to lớn. Nó tác động trực tiếp đến cách bạn quản lý nội dung, triển khai SEO, và bảo trì website.
Tối ưu hóa nội dung cho đúng nhóm người dùng:
Khi bạn biết chắc chắn ngôn ngữ hiển thị chính của website (ví dụ: lang="vi"), bạn có thể tự tin xây dựng chiến lược nội dung hướng đến người dùng Việt Nam. Điều này đảm bảo thông điệp của bạn được truyền tải một cách tự nhiên và hiệu quả nhất, từ đó tăng tỷ lệ tương tác và chuyển đổi.
Hỗ trợ SEO đa ngôn ngữ hiệu quả:
Đối với các website có nhiều phiên bản ngôn ngữ, việc khai báo chính xác thẻ lang và sử dụng thẻ hreflang là cực kỳ quan trọng. Google dựa vào các tín hiệu này để hiển thị đúng phiên bản ngôn ngữ cho người dùng ở các quốc gia khác nhau. Biết rõ công nghệ backend (ví dụ: WordPress với plugin Plugin là gì WPML) cũng giúp bạn triển khai SEO đa ngôn ngữ một cách dễ dàng và đồng bộ hơn.
Quản lý cải thiện tốc độ, bảo mật phù hợp với công nghệ sử dụng:
Mỗi ngôn ngữ lập trình và nền tảng (PHP, Python, Node.js) đều có những điểm mạnh, điểm yếu và các lỗ hổng bảo mật tiềm tàng riêng. Khi biết website của mình được xây dựng bằng công nghệ gì, bạn có thể chủ động tìm kiếm các giải pháp tối ưu tốc độ và các bản vá bảo mật phù hợp. Ví dụ, một website WordPress (PHP) sẽ có cách tối ưu khác với một website xây dựng bằng Django (Python).
Tiết kiệm chi phí khi bảo trì, phát triển tiếp:
Đây là một lợi ích rất thực tế. Khi bạn cần thuê một lập trình viên để sửa lỗi hoặc phát triển tính năng mới, việc biết rõ website đang dùng ngôn ngữ gì sẽ giúp bạn tìm đúng người có chuyên môn. Tuyển một chuyên gia PHP cho một dự án Ruby on Rails sẽ chỉ gây lãng phí thời gian và tiền bạc. Nắm rõ công nghệ nền tảng giúp bạn mô tả yêu cầu công việc chính xác và đưa ra quyết định tuyển dụng đúng đắn.
Các lưu ý khi kiểm tra ngôn ngữ website Việt Nam
Thị trường website tại Việt Nam có những đặc thù riêng mà bạn cần lưu ý khi tiến hành kiểm tra. Việc nhận biết những yếu tố này sẽ giúp bạn có được kết quả chính xác hơn và tránh những sai lầm không đáng có.
Một số đặc thù của website Việt Nam
- Sử dụng song ngữ hoặc đa ngôn ngữ phổ biến: Rất nhiều website doanh nghiệp tại Việt Nam hoạt động với hai phiên bản ngôn ngữ chính là tiếng Việt và tiếng Anh. Điều này đôi khi gây ra sự không nhất quán trong việc khai báo thẻ
lang. Có thể trang chủ khai báo làlang="vi", nhưng một trang sản phẩm lại quên hoặc khai báo sai thànhlang="en". - Các thẻ meta và khai báo không đồng nhất: Do nhiều website được phát triển nhanh hoặc bởi các lập trình viên chưa có nhiều kinh nghiệm về SEO, việc khai báo ngôn ngữ và các thẻ meta khác có thể bị bỏ sót hoặc không thống nhất trên toàn trang. Bạn có thể thấy một trang khai báo
lang="vi-VN"trong khi một trang khác chỉ làlang="vi". Mặc dù trình duyệt vẫn hiểu, nhưng nó cho thấy sự thiếu chuẩn hóa. - Ưu tiên các nền tảng mã nguồn mở: WordPress (sử dụng ngôn ngữ PHP) chiếm một thị phần rất lớn tại Việt Nam do tính linh hoạt, cộng đồng hỗ trợ lớn và chi phí phát triển hợp lý. Do đó, khi kiểm tra các website vừa và nhỏ, khả năng cao bạn sẽ thấy chúng được xây dựng trên nền tảng này.
Những khó khăn khi xác định ngôn ngữ do mã nguồn đóng hoặc công nghệ ẩn
Không phải lúc nào việc xác định ngôn ngữ cũng dễ dàng, đặc biệt là khi các nhà phát triển chủ động che giấu thông tin.
- Tránh nhầm lẫn với ngôn ngữ hiển thị và lập trình thực tế: Một số website sử dụng các nền tảng xây dựng web kéo-thả (Google Sites là gì) hoặc mã nguồn đóng. Các công cụ kiểm tra có thể chỉ nhận diện được nền tảng đó (ví dụ: Haravan, Sapo) mà không thể cho biết ngôn ngữ lập trình cốt lõi bên dưới.
- Tầm quan trọng của việc kiểm tra kỹ và sử dụng nhiều cách kết hợp: Khi một công cụ trực tuyến không cho kết quả rõ ràng, đừng vội kết luận. Hãy thử kết hợp nhiều phương pháp: dùng một công cụ khác, kiểm tra mã nguồn HTML, xem các đuôi file trong URL (ví dụ:
.php), hoặc thậm chí là kiểm tra các header HTTP của website. Việc đối chiếu thông tin từ nhiều nguồn sẽ cho bạn một cái nhìn chính xác hơn.
Các vấn đề phổ biến khi kiểm tra ngôn ngữ website
Trong quá trình kiểm tra, bạn có thể gặp phải một số vấn đề phổ biến do lỗi khai báo hoặc cấu trúc website phức tạp. Nhận biết và hiểu cách xử lý chúng sẽ giúp bạn tối ưu trang web của mình tốt hơn.
Ngôn ngữ không được khai báo hoặc khai báo sai trong thẻ meta
Đây là một trong những lỗi phổ biến nhất, đặc biệt với các website cũ hoặc được phát triển vội vàng.
- Ảnh hưởng đến SEO và truy cập người dùng: Khi thẻ
langbị thiếu hoặc khai báo sai (ví dụ, nội dung tiếng Việt nhưng khai báolang="en"), công cụ tìm kiếm có thể gặp khó khăn trong việc xếp hạng trang của bạn cho đúng đối tượng. Tệ hơn, trình duyệt có thể liên tục đề xuất dịch trang cho người dùng bản địa, gây ra trải nghiệm khó chịu. - Cách phát hiện và khắc phục: Bạn có thể dễ dàng phát hiện lỗi này bằng cách xem nguồn trang như đã hướng dẫn. Để khắc phục, chỉ cần truy cập vào mã nguồn của website (thường là trong file
header.phpđối với theme WordPress hoặc file layout chính) và sửa hoặc thêm thuộc tínhlang="vi"vào thẻ<html>. Đây là một thay đổi nhỏ nhưng mang lại lợi ích lớn về SEO và trải nghiệm người dùng.
Website sử dụng nhiều ngôn ngữ hoặc framework phức tạp
Với sự phát triển của công nghệ, các website hiện đại ngày càng trở nên phức tạp hơn, gây khó khăn cho các công cụ kiểm tra tự động.
- Tổn hại đến hiệu quả công cụ kiểm tra tự động: Một website lớn có thể sử dụng kiến trúc microservices, nơi mỗi phần của trang (ví dụ: giỏ hàng, blog, hệ thống tài khoản) được xây dựng bằng một ngôn ngữ hoặc công nghệ khác nhau. Ví dụ, phần frontend có thể dùng React (JavaScript), trong khi backend lại kết hợp giữa Node.js, Python và Java. Các công cụ như Wappalyzer có thể chỉ nhận diện được một phần của bức tranh, thường là công nghệ frontend.
- Giải pháp xử lý tình huống này: Trong trường hợp này, không có một công cụ nào có thể cho bạn câu trả lời đầy đủ. Cách tốt nhất là cần có sự phân tích sâu hơn từ một lập trình viên có kinh nghiệm. Họ có thể kiểm tra các yêu cầu mạng (network requests), header phản hồi từ máy chủ, và cấu trúc mã nguồn để xác định chính xác các công nghệ đang được sử dụng. Nếu bạn không phải là dân kỹ thuật, việc dựa vào kết quả từ nhiều công cụ khác nhau và tìm ra điểm chung vẫn là một hướng tiếp cận hợp lý.
Best Practices
Để đảm bảo website của bạn luôn được khai báo ngôn ngữ một cách chính xác và dễ dàng được nhận diện bởi cả người dùng lẫn công cụ tìm kiếm, hãy tuân thủ các nguyên tắc thực hành tốt nhất sau đây.
- Luôn kiểm tra thẻ meta ngôn ngữ khi phát triển website: Hãy biến việc khai báo thuộc tính
langtrong thẻ<html>thành một bước bắt buộc trong quy trình thiết kế và lập trình web. Đây là nền tảng cơ bản nhất để website của bạn được “hiểu” đúng ngay từ đầu. - Sử dụng kết hợp công cụ trực tuyến để đảm bảo độ chính xác: Đừng chỉ tin tưởng vào một công cụ duy nhất. Hãy sử dụng ít nhất hai công cụ khác nhau (ví dụ: Wappalyzer và BuiltWith) để đối chiếu kết quả. Việc này giúp bạn có cái nhìn toàn diện và chính xác hơn, đặc biệt khi phân tích các website phức tạp.
- Định kỳ rà soát và cập nhật khai báo ngôn ngữ đúng chuẩn: Công nghệ và các tiêu chuẩn web luôn thay đổi. Hãy dành thời gian định kỳ (ví dụ: mỗi 6 tháng) để kiểm tra lại toàn bộ website, đảm bảo rằng các khai báo ngôn ngữ vẫn chính xác và nhất quán trên tất cả các trang, đặc biệt là sau khi có các bản cập nhật lớn về giao diện hay tính năng.
- Tránh dùng ngôn ngữ ẩn hoặc không thống nhất gây khó khăn cho SEO: Đảm bảo rằng ngôn ngữ khai báo trong thẻ
langphải khớp với ngôn ngữ thực tế của nội dung. Sự không nhất quán không chỉ gây nhầm lẫn cho công cụ tìm kiếm mà còn làm giảm trải nghiệm của người dùng, ảnh hưởng tiêu cực đến thứ hạng và uy tín của trang web.
Kết luận
Việc kiểm tra và xác định ngôn ngữ website, dù là ngôn ngữ lập trình hay ngôn ngữ hiển thị, là một bước cơ bản nhưng có vai trò cực kỳ quan trọng trong việc quản lý và phát triển web hiện đại. Nó không chỉ là kiến thức kỹ thuật dành cho lập trình viên mà còn là một kỹ năng cần thiết cho các nhà quản trị web, chuyên gia SEO và marketer. Bằng cách hiểu rõ công nghệ nền tảng và ngôn ngữ nội dung của trang web, bạn có thể đưa ra những quyết định chiến lược chính xác hơn.
Áp dụng đúng các phương pháp từ kiểm tra mã nguồn HTML5 đến sử dụng công cụ trực tuyến sẽ giúp bạn tối ưu hóa SEO, cải thiện trải nghiệm người dùng, tăng cường bảo mật và tiết kiệm chi phí bảo trì một cách hiệu quả. Đừng xem nhẹ bước kiểm tra tưởng chừng đơn giản này. Hãy bắt đầu kiểm tra website của bạn và của đối thủ ngay hôm nay để nắm trong tay những thông tin giá trị, từ đó xây dựng lợi thế cạnh tranh bền vững trên môi trường số.
