Tác giả: Bùi Mạnh Đức 
0 
64 
Copy Link
Bookmark
Bạn đã từng nghe về công nghệ SLI là gì nhưng chưa hiểu rõ SLI là gì và nó hoạt động ra sao? Trong thế giới công nghệ, đặc biệt là lĩnh vực gaming và đồ họa chuyên nghiệp, nhu cầu xử lý hình ảnh ngày càng tăng cao. Các tựa game mới với đồ họa chân thực, các phần mềm render 3D phức tạp hay công việc chỉnh sửa video độ phân giải 4K, 8K đòi hỏi một sức mạnh phần cứng vượt trội. Để đáp ứng yêu cầu này, các nhà sản xuất đã phát triển nhiều giải pháp, trong đó SLI nổi lên như một công nghệ đột phá. SLI, hay Scalable Link Interface, là giải pháp của NVIDIA cho phép kết hợp sức mạnh của nhiều card đồ họa lại với nhau. Bài viết này sẽ đi sâu vào việc giải thích SLI là gì, cách thức nó hoạt động, những ưu và nhược điểm, cũng như hướng dẫn bạn cách thiết lập một hệ thống SLI hiệu quả.
SLI Là Gì Và Cách Thức Hoạt Động Của SLI
Định nghĩa SLI là gì?
SLI là viết tắt của cụm từ Scalable Link Interface, là một công nghệ độc quyền được phát triển bởi NVIDIA. Công nghệ này cho phép người dùng kết nối hai hoặc nhiều card đồ họa NVIDIA cùng loại trong một máy tính để chúng hoạt động song song. Mục tiêu chính của SLI là tăng cường hiệu suất xử lý đồ họa, giúp cải thiện đáng kể tốc độ khung hình (FPS) trong game và tăng tốc độ render trong các ứng dụng chuyên nghiệp.
Lịch sử của SLI bắt đầu từ năm 1998 bởi công ty 3dfx Interactive, nhưng sau đó đã bị lãng quên. Đến năm 2004, sau khi mua lại 3dfx, NVIDIA đã hồi sinh và cải tiến công nghệ này, giới thiệu nó trên dòng card đồ họa GeForce 6 series. Kể từ đó, SLI đã trở thành một biểu tượng của các hệ thống máy tính hiệu năng cao, là lựa chọn hàng đầu cho các game thủ và chuyên gia đồ họa muốn đẩy hiệu suất lên mức tối đa.
Nguyên lý hoạt động của SLI với nhiều card đồ họa
Để hiểu cách SLI hoạt động, chúng ta cần tìm hiểu về hai yếu tố cốt lõi: kết nối vật lý và phương pháp phân chia công việc. Về mặt vật lý, các card đồ họa được kết nối với nhau thông qua một linh kiện gọi là cầu nối SLI (SLI Bridge). Cầu nối này cắm vào các đầu cắm chuyên dụng trên đỉnh của mỗi card, tạo ra một kênh giao tiếp tốc độ cao để chúng có thể trao đổi dữ liệu và đồng bộ hóa công việc.
Khi hệ thống hoạt động, driver của NVIDIA sẽ nhận diện cấu hình đa card và phân chia nhiệm vụ xử lý đồ họa cho từng GPU. Có hai chế độ dựng hình (rendering) chính mà SLI sử dụng:
- Alternate Frame Rendering (AFR): Đây là chế độ phổ biến nhất. Trong chế độ này, các card đồ họa sẽ thay phiên nhau dựng từng khung hình một. Ví dụ, với hệ thống hai card, card thứ nhất sẽ xử lý khung hình số 1, 3, 5,… trong khi card thứ hai xử lý khung hình số 2, 4, 6,…. Cách làm này giúp tăng gấp đôi tốc độ dựng hình trên lý thuyết.
- Split Frame Rendering (SFR): Trong chế độ này, mỗi khung hình sẽ được chia thành nhiều phần, và mỗi card đồ họa sẽ chịu trách nhiệm xử lý một phần của khung hình đó. Ví dụ, card thứ nhất xử lý nửa trên của khung hình, còn card thứ hai xử lý nửa dưới. Sau khi xử lý xong, các phần này sẽ được ghép lại để tạo thành một khung hình hoàn chỉnh. Chế độ này ít phổ biến hơn vì việc phân chia và ghép nối khung hình có thể phức tạp và không phải lúc nào cũng hiệu quả bằng AFR.
Ưu Điểm và Hạn Chế Khi Sử Dụng SLI
Ưu điểm của SLI trong chơi game và xử lý hình ảnh
Ưu điểm lớn nhất và rõ ràng nhất của công nghệ SLI chính là sự gia tăng vượt trội về hiệu suất xử lý đồ họa. Khi được thiết lập đúng cách và hoạt động trên các ứng dụng được hỗ trợ tốt, một hệ thống hai card đồ họa có thể mang lại hiệu suất cao hơn từ 50% đến 90% so với việc chỉ sử dụng một card đơn lẻ. Điều này đặc biệt hữu ích cho các game thủ muốn trải nghiệm các tựa game AAA ở độ phân giải cao như 2K, 4K với mức cài đặt đồ họa tối đa mà vẫn duy trì được tốc độ khung hình mượt mà.
Không chỉ trong game, SLI còn phát huy sức mạnh trong các lĩnh vực chuyên nghiệp. Các kiến trúc sư, nhà thiết kế 3D, và các chuyên gia dựng phim có thể tận dụng sức mạnh của SLI để tăng tốc độ render các cảnh quay phức tạp, giảm đáng kể thời gian chờ đợi. Công nghệ này cũng hỗ trợ tuyệt vời cho các hệ thống sử dụng nhiều màn hình, cho phép người dùng làm việc và giải trí trên một không gian hiển thị rộng lớn mà không gặp phải tình trạng giật, lag. Ngoài ra, SLI cũng là một nền tảng quan trọng cho sự phát triển của công nghệ thực tế ảo (VR), nơi đòi hỏi khả năng xử lý đồ họa cực kỳ cao để tạo ra trải nghiệm chân thực. Đặc biệt, công nghệ này tận dụng tối ưu số core của CPU và sức mạnh từ bộ nhớ VRAM trên các card đồ họa.
Những hạn chế và vấn đề tương thích của SLI
Mặc dù mang lại nhiều lợi ích, SLI cũng đi kèm với không ít hạn chế và thách thức. Đầu tiên là yêu cầu về phần cứng tương thích. Để xây dựng một hệ thống SLI, bạn cần một bo mạch chủ (mainboard) có hỗ trợ SLI và có đủ khe cắm PCIe x16. Bạn cũng cần một bộ nguồn (PSU) công suất lớn để cung cấp đủ điện năng cho hai hoặc nhiều card đồ họa hoạt động cùng lúc. Hơn nữa, việc chạy nhiều GPU sẽ tỏa ra một lượng nhiệt rất lớn, đòi hỏi hệ thống tản nhiệt của thùng máy phải thật sự hiệu quả để tránh tình trạng quá nhiệt.
Một vấn đề lớn khác là không phải tựa game hay phần mềm nào cũng hỗ trợ SLI tốt. Nhiều game không được tối ưu hóa cho cấu hình đa GPU, dẫn đến hiệu suất không tăng, thậm chí còn giảm và gây ra hiện tượng micro-stuttering (giật hình nhẹ nhưng liên tục). Đây là hiện tượng các khung hình được tạo ra không đều nhau, gây cảm giác khó chịu dù FPS hiển thị vẫn ở mức cao. Ngoài ra, hiện tượng bottleneck (nghẽn cổ chai) cũng thường xảy ra khi CPU không đủ mạnh để cung cấp dữ liệu kịp cho hai card đồ họa xử lý, làm lãng phí hiệu năng của chúng. Cuối cùng, chi phí đầu tư cho một hệ thống SLI là rất cao, bao gồm tiền mua card đồ họa, mainboard, nguồn và hệ thống tản nhiệt.
Hướng Dẫn Lựa Chọn Và Thiết Lập SLI Hiệu Quả
Tiêu chí lựa chọn card đồ họa và mainboard phù hợp
Để xây dựng một hệ thống SLI hoạt động ổn định và hiệu quả, việc lựa chọn linh kiện phù hợp là bước quan trọng nhất. Về card đồ họa, nguyên tắc vàng là bạn phải sử dụng các card có cùng một GPU. Ví dụ, bạn có thể kết hợp một chiếc NVIDIA GeForce RTX 3080 của hãng A với một chiếc RTX 3080 của hãng B, nhưng không thể kết hợp RTX 3080 với RTX 3070. Mặc dù không bắt buộc phải cùng nhà sản xuất hay cùng xung nhịp, nhưng để đạt hiệu suất tốt nhất, bạn nên chọn hai card hoàn toàn giống hệt nhau, đặc biệt là về dung lượng VRAM.
Đối với bo mạch chủ, bạn cần chắc chắn rằng nó có chứng nhận hỗ trợ SLI từ NVIDIA và có ít nhất hai khe cắm PCIe x16. Hiệu năng SLI sẽ tốt nhất khi cả hai khe cắm đều có thể chạy ở băng thông x16/x16 hoặc x8/x8. Một yếu tố quan trọng khác là bộ nguồn (PSU). Bạn cần tính toán tổng công suất tiêu thụ của toàn bộ hệ thống, bao gồm hai card đồ họa, CPU và các linh kiện khác, sau đó chọn một bộ nguồn có công suất cao hơn mức đó khoảng 20-30% để đảm bảo sự ổn định. Cuối cùng, đừng quên đầu tư vào một hệ thống tản nhiệt tốt, bao gồm thùng máy rộng rãi, nhiều quạt và có thể là tản nhiệt nước, để kiểm soát lượng nhiệt lớn do cấu hình SLI tạo ra.
Các bước thiết lập SLI trong hệ điều hành và driver NVIDIA
Sau khi đã có đầy đủ các linh kiện tương thích, quá trình thiết lập SLI tương đối đơn giản. Đầu tiên, hãy tắt nguồn máy tính và lắp cả hai card đồ họa vào các khe cắm PCIe trên mainboard. Sau đó, sử dụng cầu nối SLI Bridge để kết nối hai card lại với nhau. Hãy chắc chắn rằng bạn cắm cầu nối vào đúng các cổng kết nối trên card.
Tiếp theo, khởi động lại máy tính và cài đặt phiên bản driver NVIDIA GeForce mới nhất. Sau khi cài đặt driver thành công, hãy nhấp chuột phải vào màn hình desktop và chọn NVIDIA Control Panel. Trong cửa sổ Control Panel, tìm đến mục “Configure SLI, Surround, PhysX”. Tại đây, bạn sẽ thấy tùy chọn để kích hoạt SLI. Hãy chọn “Maximize 3D performance” và nhấn “Apply”. Màn hình của bạn có thể sẽ nhấp nháy một vài lần trong khi hệ thống áp dụng cài đặt mới.
Để kiểm tra xem SLI đã hoạt động hay chưa, bạn có thể sử dụng các phần mềm benchmark như 3DMark, FurMark hoặc theo dõi hiệu suất trong game bằng các công cụ như MSI Afterburner. Nếu bạn thấy điểm số benchmark tăng đáng kể hoặc mức sử dụng (GPU Usage) của cả hai card đều ở mức cao khi chơi game, điều đó có nghĩa là bạn đã thiết lập SLI thành công.
So Sánh SLI Với Các Công Nghệ Kết Hợp Card Đồ Họa Khác
SLI so với Crossfire của AMD
Trong thế giới công nghệ đa GPU, đối thủ cạnh tranh trực tiếp của SLI (NVIDIA) là CrossFire (nay được gọi là mGPU) của AMD. Về cơ bản, cả hai công nghệ đều có cùng mục tiêu là kết hợp sức mạnh của nhiều card đồ họa để tăng hiệu suất. Tuy nhiên, chúng có một số khác biệt quan trọng. Về khả năng tương thích, CrossFire của AMD trong quá khứ có phần linh hoạt hơn. Nó cho phép người dùng kết hợp các card đồ họa khác nhau miễn là chúng thuộc cùng một thế hệ kiến trúc. Ví dụ, bạn có thể kết hợp một card Radeon RX 580 với một RX 570. Ngược lại, SLI yêu cầu hai card phải có cùng một nhân GPU.
Về hiệu năng, rất khó để nói công nghệ nào vượt trội hơn một cách tuyệt đối. Hiệu quả của cả SLI và CrossFire phụ thuộc rất nhiều vào từng tựa game cụ thể, sự tối ưu hóa của driver và cấu hình phần cứng đi kèm. Có những game chạy tốt hơn trên SLI, nhưng cũng có những game lại cho hiệu suất ấn tượng hơn với CrossFire. Một điểm khác biệt nữa là về cầu nối. Trong khi SLI luôn yêu cầu một cầu nối vật lý, các phiên bản sau này của CrossFire đã có thể hoạt động mà không cần cầu nối, giao tiếp trực tiếp qua khe cắm PCIe, mang lại sự tiện lợi hơn trong việc lắp đặt.
Các công nghệ đa GPU hiện đại và xu hướng mới
Trong những năm gần đây, xu hướng sử dụng đa GPU cho mục đích chơi game đã giảm dần. Các nhà phát triển game ngày càng ít tập trung vào việc tối ưu hóa cho SLI hay CrossFire, bởi việc này tốn nhiều tài nguyên và thị trường người dùng cấu hình đa GPU không quá lớn. Thay vào đó, họ tập trung vào việc tối ưu hóa cho các card đồ họa đơn lẻ ngày càng mạnh mẽ hơn. NVIDIA cũng đã dần thay đổi chiến lược của mình. Với sự ra đời của kiến trúc Turing (RTX 20 series) và Ampere (RTX 30 series), NVIDIA đã giới thiệu công nghệ NVLink Bridge, một phiên bản nâng cấp của SLI Bridge với băng thông cao hơn rất nhiều. Tuy nhiên, NVLink chỉ được hỗ trợ trên các dòng card cao cấp nhất như RTX 2080/Ti, RTX 3090 và các dòng card Quadro chuyên nghiệp. Điều này cho thấy công nghệ đa GPU đang dần dịch chuyển từ thị trường game thủ phổ thông sang lĩnh vực chuyên nghiệp và tính toán hiệu năng cao (HPC), nơi mà sức mạnh của nhiều GPU được tận dụng tối đa cho các tác vụ như trí tuệ nhân tạo (Deep learning là gì), machine learning là gì và phân tích dữ liệu lớn.
Những Vấn Đề Phổ Biến Và Hướng Xử Lý Khi Dùng SLI
Vấn đề không nhận ra SLI trong hệ thống
Một trong những vấn đề người dùng thường gặp phải là hệ thống không nhận diện được cấu hình SLI sau khi đã lắp đặt. Khi gặp tình trạng này, bạn nên kiểm tra lại một vài yếu tố. Đầu tiên, hãy chắc chắn rằng bạn đã cài đặt phiên bản driver NVIDIA mới nhất và đã khởi động lại máy tính. Tiếp theo, kiểm tra lại kết nối vật lý. Hãy đảm bảo cả hai card đồ họa đã được cắm chắc chắn vào khe PCIe và cầu nối SLI Bridge đã được lắp đúng vị trí, kết nối chặt chẽ.
Đôi khi, vấn đề có thể nằm ở khe cắm trên bo mạch chủ. Hãy thử đổi vị trí của hai card đồ họa cho nhau hoặc thử lắp chúng vào các khe PCIe khác (nếu có). Bạn cũng nên vào BIOS/UEFI của mainboard để kiểm tra xem các khe cắm PCIe đã được cấu hình đúng để hoạt động ở chế độ đa card hay chưa. Nếu đã thử tất cả các bước trên mà vẫn không được, có khả năng cầu nối SLI của bạn bị lỗi và cần được thay thế.
Hiệu suất không tăng hoặc giảm khi sử dụng SLI
Vấn đề đáng thất vọng nhất khi đầu tư vào SLI là hiệu suất không những không tăng mà đôi khi còn tệ hơn so với việc chạy một card đơn. Nguyên nhân phổ biến nhất của tình trạng này là do game hoặc ứng dụng bạn đang sử dụng không được tối ưu hóa cho SLI. Trong trường hợp này, giải pháp tốt nhất là vào NVIDIA Control Panel và tạo một hồ sơ (profile) riêng cho ứng dụng đó, sau đó tắt chế độ SLI chỉ cho ứng dụng đó mà thôi.
Một nguyên nhân khác có thể là do hiện tượng nghẽn cổ chai (bottleneck) từ CPU. Nếu CPU của bạn không đủ mạnh, nó sẽ không thể cung cấp dữ liệu đủ nhanh cho cả hai GPU, dẫn đến việc chúng không thể phát huy hết sức mạnh. Để khắc phục, bạn có thể cần nâng cấp CPU của mình. Ngoài ra, hãy luôn đảm bảo driver của bạn được cập nhật thường xuyên, vì NVIDIA thường xuyên tung ra các bản cập nhật để cải thiện hiệu suất SLI cho các tựa game mới. Cuối cùng, hãy kiểm tra nhiệt độ hoạt động của cả hai card. Nếu một trong hai card bị quá nhiệt, nó sẽ tự động giảm xung nhịp để bảo vệ, gây ảnh hưởng đến hiệu suất chung của toàn hệ thống.
Các Thực Hành Tốt Nhất Khi Sử Dụng SLI
Để tận dụng tối đa sức mạnh của công nghệ SLI và tránh các sự cố không đáng có, việc tuân thủ các nguyên tắc và thực hành tốt nhất là vô cùng quan trọng. Dưới đây là những lời khuyên hữu ích dành cho bạn khi xây dựng và sử dụng một hệ thống SLI:
- Chọn card đồ họa đồng nhất: Luôn ưu tiên sử dụng hai card đồ họa hoàn toàn giống nhau, từ model GPU, nhà sản xuất cho đến dung lượng VRAM. Điều này đảm bảo tính tương thích và ổn định ở mức cao nhất.
- Đảm bảo nguồn và tản nhiệt mạnh mẽ: Một hệ thống SLI tiêu thụ rất nhiều điện năng và tỏa ra lượng nhiệt lớn. Hãy đầu tư một bộ nguồn chất lượng cao có công suất dư dả và một hệ thống tản nhiệt hiệu quả để duy trì hoạt động ổn định.
- Thường xuyên cập nhật driver: NVIDIA liên tục cải thiện và tối ưu hóa hiệu suất SLI thông qua các bản cập nhật driver. Hãy kiểm tra và cài đặt phiên bản mới nhất để có được trải nghiệm tốt nhất, đặc biệt là với các tựa game mới ra mắt.
- Tránh ép xung quá mức: Mặc dù ép xung có thể tăng thêm hiệu năng, nhưng việc ép xung một hệ thống SLI có thể dẫn đến mất ổn định và gây ra lỗi. Nếu bạn muốn ép xung, hãy thực hiện một cách cẩn thận và kiểm tra kỹ lưỡng.
- Kiểm tra tính tương thích của game: Trước khi quyết định bật SLI cho một tựa game nào đó, hãy tìm hiểu xem game đó có hỗ trợ tốt cho SLI hay không. Tham khảo các diễn đàn, bài đánh giá sẽ giúp bạn tiết kiệm thời gian và tránh khỏi sự thất vọng.
Kết Luận
Tóm lại, SLI là một công nghệ mạnh mẽ của NVIDIA, cho phép kết hợp sức mạnh của nhiều card đồ họa để mang lại hiệu suất xử lý hình ảnh vượt trội. Đối với các game thủ đam mê cấu hình cao và các chuyên gia đồ họa, SLI từng là một giải pháp tối ưu để chinh phục những tác vụ nặng nề nhất. Tuy nhiên, công nghệ này cũng đi kèm với những hạn chế không nhỏ như chi phí đầu tư cao, yêu cầu phần cứng khắt khe, tỏa nhiều nhiệt và không phải lúc nào cũng được các phần mềm hỗ trợ tốt.
Trong bối cảnh hiện nay, khi các card đồ họa đơn nhân ngày càng trở nên mạnh mẽ và xu hướng tối ưu hóa cho đa GPU đang giảm dần trong ngành game, việc đầu tư vào một hệ thống SLI cần được cân nhắc kỹ lưỡng. Nếu bạn là một người dùng chuyên nghiệp cần sức mạnh tính toán song song cho công việc render hay nghiên cứu, SLI (hoặc NVLink) vẫn là một lựa chọn đáng giá. Nhưng nếu bạn là một game thủ, việc đầu tư vào một card đồ họa đơn lẻ cao cấp nhất thường sẽ là một quyết định thông minh và hiệu quả hơn. Hy vọng bài viết này đã giúp bạn hiểu rõ “SLI là gì” và cung cấp những thông tin cần thiết để bạn đưa ra lựa chọn phù hợp nhất cho nhu cầu của mình. Hãy tham khảo thêm các bài viết khác của AZWEB để cập nhật những kiến thức mới nhất về phần cứng máy tính và công nghệ.
